«Να στρέψουμε την προσοχή μας στις ακτές» Μετρήσεις του ΕΛΚΕΘΕ για τη θάλασσα του Αιγαίου

Της Τανιας Γεωργιοπουλου
http://news.kathimerini.gr

«Είναι ειρωνικό αλλά, μόλις άνοιξα τον Η/Υ για να γράψω αυτό το ενημερωτικό δελτίο που αφορά την εξέλιξη της εργασίας μου στο Ωκεανογραφικό «ΑΙΓΑΙΟ», παρουσιάστηκαν απρόσμενα προβλήματα στις καταγραφές των μετρήσεων που κάνω στο πλαίσιο του προγράμματος. Κάθε λεπτό είναι σημαντικό. Το πείραμα προσπαθεί να απαντήσει στο βασικό ερώτημα: η θάλασσα είναι πηγή ή παγίδα για το διοξείδιο του άνθρακα, ένα από τα σημαντικότερα αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου;». Αυτά σημείωνε στο ημερολόγιό του ο ερευνητής κ. Στέργιος Οικονόμου, στις 23 Μαρτίου 2008, ενώ το ωκεανογραφικό «ΑΙΓΑΙΟ» έπλεε στην ομώνυμη θάλασσα με όχι και τόσο ούριο άνεμο.

Επρόκειτο για το πρώτο ταξίδι επιστημόνων στο Αιγαίο, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ερευνητικού Προγράμματος SESAME που καταγράφει τις ενδείξεις αλλά και τις συνέπειες των κλιματικών αλλαγών στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα.

Πάντως τα έως τώρα δεδομένα δεν είναι καθόλου ευοίωνα, αφού σύμφωνα με τον κ. Ευάγγελο Παπαθανασίου, διευθυντή Ερευνών του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) και συντονιστή του προγράμματος, η θερμοκρασία της θάλασσας του Αιγαίου παρουσιάζει αύξηση περίπου 2 βαθμών Κελσίου τα τελευταία 25 χρόνια. «Πρόκειται για μεγάλη αύξηση γι’ αυτό το χρονικό διάστημα» επισημαίνει. Αντίστοιχα στην Αδριατική οι πρόσφατες καταγραφές καταδεικνύουν ακόμα μεγαλύτερη αύξηση της θερμοκρασίας, που έχει φτάσει τους 28 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τους 24 βαθμούς, θερμοκρασία, που θεωρείται κανονική για την περιοχή.

Ωστόσο ο κ. Παπαθανασίου είναι αισιόδοξος. Οπως τονίζει, οι αλλαγές που καταγράφονται σε μεγάλα βάθη δεν είναι ακόμα θεαματικές καθώς η θάλασσα έχει μεγάλες αντιστάσεις. Ωστόσο, «όλες οι μετρήσεις δείχνουν ότι πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας στις ακτές, που είναι το περισσότερο βεβαρημένο από τη ρύπανση τμήμα της θάλασσας» τονίζει. «Βρισκόμαστε σε μια περίοδο αλλαγών. Ποιες και πόσο μεγάλες θα είναι αυτές, δεν μπορούμε να ξέρουμε με ακρίβεια», προσθέτει.

Στις 26 Αυγούστου το «ΑΙΓΑΙΟ» απέπλευσε από το λιμάνι του Πειραιά προς τη Σικελία για ένα ακόμα ερευνητικό ταξίδι που αναμένεται να διαρκέσει έως τις 10 Σεπτεμβρίου. Θερμοκρασία, αλατότητα, διαλυμένος οργανικός άνθρακας στο θαλάσσιο περιβάλλον είναι μόνο μερικά από τα στοιχεία που θα καταγράψουν οι ερευνητές τις επόμενες ημέρες, μια «φωτογραφία» του Αιγαίου αυτή την εποχή του χρόνου, όπως εξηγεί στην «Κ» ο κ. Παπαθανασίου. Tα στοιχεία που θα συλλεχθούν στη συνέχεια θα χρησιμοποιηθούν για να αξιολογηθεί η υπάρχουσα κατάσταση αλλά και να εκτιμηθούν οι εξελίξεις όσον αφορά το οικοσύστημα του Αιγαίου και της Μεσογείου την επόμενη πεντηκονταετία.

Τα δεδομένα θα επεξεργαστεί ηλεκτρονικός υπολογιστής που βρίσκεται στην Ιταλία και θα χρειαστεί 96 ημέρες (τόσος είναι ο χρόνος που απαιτείται για να «τρέξει» το πρόγραμμα) προκειμένου να δώσει απαντήσεις για το μέλλον του θαλάσσιου περιβάλλοντος στο Αιγαίο, τη Μεσόγειο αλλά και τη Μαύρη Θάλασσα. Στο πρόγραμμα συμμετέχουν 10 χώρες και όσοι ενδιαφέρονται μπορούν στην ιστοσελίδα www.sesame-ip.eu να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις.