Δίολκος: ένα σημαντικό τεχνικό έργο της αρχαιότητας

Από τον 6ο αι. π.Χ. έως τον 9ο μ.Χ. χρησιμοποιούνταν η ειδική οδός που ένωνε τον Σαρωνικό με τον Κορινθιακό. Ρωμαϊκός δρόμος, αντιτείνει ο καθηγητής Χανς Λόχμαν

Οκτώ χιλιόμετρα ήταν το συνολικό μήκος του αρχαίου Διόλκου, της ειδικής οδού από την οποία κατά την αρχαιότητα γινόταν η μεταφορά πλοίων από τον Κορινθιακό προς τον Σαρωνικό Κόλπο και αντίστροφα. Σύμφωνα με τα όσα θα αναπτύξουν οι επιστήμονες στο Α' διεθνές συνέδριο για τις αρχαιότητες της Κορινθίας, σήμερα γνωρίζουμε περί τα 1.100 μέτρα του.

Η Δέσποινα Κουτσούμπα και ο Ιωάννης Νάκας, αρχαιολόγοι της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, ανέπτυξαν στο συνέδριο το θέμα «Δίολκος: ένα σημαντικό τεχνικό έργο της αρχαιότητας». Οπως είπαν, ο χρονοβόρος και επικίνδυνος περίπλους των ακτών της Πελοποννήσου υπήρξε από την αρχαιότητα σημαντικό πρόβλημα για τη ναυσιπλοϊα.

Την πρώτη προσπάθεια για μεταφορά εμπορευμάτων και πλοίων από τον Σαρωνικό στον Κορινθιακό και αντίστροφα αποτελεί ο αρχαίος Δίολκος, ένας λιθόστρωτος δρόμος που κατασκευάστηκε τον 6ο αιώνα π.Χ., πιθανότατα επί Περίανδρου. Τα εγχάρακτα γράμματα που βρέθηκαν επάνω σε πολλούς λίθους ανήκουν στο αρχαιότερο τοπικό αλφάβητο των αρχών του 6ου αι. π.Χ.

Ο Δίολκος είχε κατασκευαστεί από την παραλία του Σχοινούντα μέχρι το δυτικό πέρας του σημερινού καναλιού, μεταξύ της Νέας Κορίνθου και του Λουτρακίου. Διέθετε αυλακιές που χρησίμευσαν για κύλιση των τροχοφόρων επί των οποίων μεταφέρονταν τα πλοία. Στις αρχαίες πηγές συναντάμε χρήση του μέχρι και τον 9ο αιώνα μ.Χ., κατά τη διάρκεια πολεμικών επιχειρήσεων, οπότε και ήταν κρίσιμη η γρήγορη μεταφορά πλοίων.

Η διίσθμιση των πλοίων γινόταν επί της λιθόστρωτης οδού, το πλάτος της οποίας κυμαινόταν μεταξύ 3,5 και 4 μέτρων.

Για την κατασκευή της πλακόστρωσης χρησιμοποιήθηκαν λιθόπλινθοι από πωρόλιθο, επί των οποίων είχαν λαξευθεί αύλακες σε αξονική απόσταση περίπου 1,5 μ. για την ασφαλή καθοδήγηση του ξύλινου τροχοφόρου οχήματος, με το οποίο γινόταν η μεταφορά των πλοίων. Στο δυτικό άκρο του Διόλκου αποκαλύφθηκε ξύλινη προβλήτα, ένα τμήμα της οποίας ήταν υποθαλάσσιο. Πάνω σε αυτήν έσυραν τα πλοία πριν τα φορτώσουν στα οχήματα.

Αντίθετα, ο καθηγητής Χανς Λόχμαν αμφισβήτησε ότι ο δρόμος ήταν ο Δίολκος και υποστήριξε πως επρόκειτο για κανονικό δρόμο, που κατασκευάστηκε κατά τη ρωμαϊκή εποχή.

Ο κ. Λόχμαν πιστεύει ότι η μεταφορά πλοίων ήταν περιορισμένη, αν βασιστούμε στις περιγραφές των αρχαίων συγγραφέων, και προφανώς ελάμβανε χώρα στην ξηρά, στο στενότερο σημείο του Ισθμού, με τη βοήθεια υποζυγίων και κορμών δέντρων.

Οι εργασίες του συνεδρίου ξεκίνησαν προχθές, στο Αλεξάνδρειο Συνεδριακό Κέντρο Λουτρακίου.

Το συνέδριο διοργανώνει η ΛΖ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού και το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Αθήνας, και θέμα του είναι «Η Κορινθία και η Βορειοανατολική Πελοπόννησος: Τοπογραφία και Ιστορία από τους Προϊστορικούς Χρόνους έως το Τέλος της Αρχαιότητας». Θα διαρκέσει μέχρι και αύριο.

Αγγελική Κώττη http://www.ethnos.gr


Για την κατάσταση που βρίσκεται σήμερα ο αρχαίος Δίολκος διαβάστε ΕΔΩ