Περιορίζεται η διάσπαρτη δόμηση στις εκτός σχεδίου περιοχές και στα νησιά

TEΛOΣ στην αλόγιστη –χωρίς κανόνες και προϋποθέσεις– κατασκευή κατοικιών και κτιρίων, δίπλα στο κύμα στις νησιωτικές περιοχές της χώρας επιδιώκει να βάλει το Yπουργείο Περιβάλλοντος. Με σχετική νομοθετική ρύθμιση που αναμένεται να ανακοινωθεί μετά το Πάσχα θα περιορίζεται η διάσπαρτη δόμηση στις εκτός σχεδίου περιοχές και στα νησιά.

Βασική επιδίωξη της υπουργού Περιβάλλοντος Τ.Μπιρμπίλη είναι το νέο πλαίσιο να συνδυαστεί με το ειδικό χωροταξικό σχέδιο για τον παράκτιο χώρο, που εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί περί τα μέσα Μαΐου.

Το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος για την Aνδρο, το οποίο έχει συγκεντρώσει μέχρι στιγμής θετικά σχόλια από επαγγελματίες του χώρου, φανερώνει τις προθέσεις της υπουργού ενώ χαρακτηρίζεται από πολλούς ως «μοντέλο»για το σύνολο των νησιών στις Κυκλάδες.

Από τα βασικά σημεία του σχεδίου ξεχωρίζουν:

1) Η προστασία της παράκτιας ζώνης του νησιού σε απόσταση 350 μέτρων από την καθορισμένη γραμμή του αιγιαλού και η απαγόρευση της δόμησης σε απόσταση μικρότερη από τα 100 μέτρα από τον αιγιαλό, έναντι 20 μ. έως 50 μ. που ίσχυε ως σήμερα. Σε οικόπεδα που έχουν πρόσωπο σε ακτές, η δόμηση επιτρέπεται μόνο εφόσον γίνει καθορισμός αιγιαλού και παραλίας.

2) Ορίζεται κατώτερο όριο αρτιότητας και κατάτμησης για τα τουριστικά καταλύματα τα 15 στρέμματα, με τη δομήσιμη επιφάνεια να ανέρχεται σε 150 μέτρα από 200 που είναι σήμερα. Διατηρούνται τα 4 στρέμματα για οικόπεδα που είναι αδειοδοτημένα και προορίζονται για κατοικία, μέχρι την έκδοση της απόφασης. Ο μέγιστος αριθμός των ορόφων ορίζεται σε δύο πλην γεωργικών αποθηκών που είναι ισόγειες.

3) Καταργούνται οι παρεκκλίσεις στην εκτός σχεδίου δόμηση, καθώς επίσης και η δόμηση σε περιοχές προστασίας της φύσης. Μέχρι σήμερα η δόμηση επιτρεπόταν σε οικόπεδα ακόμη και 750 τ.μ. εφόσον είχαν πρόσοψη σε δημόσιο ή επαρχιακό δρόμο.

4) Απαγορεύεται η διάνοιξη ή κατάργηση νέων δρόμων κοντά σε παραλίες βάζοντας τέλος στην τακτική των τοπικών αρχόντων να ανοίγουν δρόμους ανάλογα με τις υποδείξεις των συμφερόντων. Στην πρόταση αναφέρεται ότι η διάνοιξη δρόμων θα γίνεται σε απόσταση 350 μέτρων από τον αιγιαλό και στο πλαίσιο συνολικού σχεδιασμού.

Σημειώνεται ότι η ρύθμιση θα ισχύει μεταβατικά μέχρι την ολοκλήρωση του σχεδιασμού σε τοπικό επίπεδο με την εκπόνηση των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΓΠΣ) και Σχεδίων Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (ΣΧΟΟΑΠ).

Στο πλαίσιο αυτό το ΤΕΕ τονίζει την αναγκαιότητα να υπάρξει εκ νέου σχεδιασμός με αυστηρούς περιορισμούς. Oπως έχει επισημάνει στο παρελθόν ο πρόεδρος του Eπιμελητηρίου Γ. Αλαβάνος, «πρέπει όλα τα νησιά να αποκτήσουν σχέδια οικιστικής οργάνωσης (ΣΧΟΑΑΠ), που θα εκτιμούν την ικανότητα του κάθε νησιού για τον φόρτο που μπορεί να δεχθεί και να τον κατανείμει εκεί που είναι πιο ορθό. Και στο μεταξύ σκόπιμο θα ήταν να απαγορευτεί εντελώς η δόμηση εκτός σχεδίου και να επιτρέπεται μόνο στους οικισμούς».

Σύμφωνα με τους μελετητές, στα νησιά η αυθαίρετη δόμηση εκδηλώνεται με ποικίλους τρόπους. Υπάρχει η κατ΄ εξοχήν αυθαίρετη, παράνομη δόμηση (χωρίς καμία άδεια από την πολεοδομία), υπάρχει επίσης η «νόμιμη-παράνομη» άδεια, που στην πράξη αλλοιώνει τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις, αξιοποιώντας διάφορα «παραθυράκια» που ενθαρρύνονται από ασάφειες, γενικολογίες και αλληλοεπικαλύψεις της νομοθεσίας, υπάρχει επίσης και η καταστρατήγηση της εγκεκριμένης άδειας, που οφείλεται κυρίως στην παντελή έλλειψη ελέγχου από τις πολεοδομικές αρχές.

Eτσι παρατηρούνται διάφορες συνήθεις πρακτικές, π.χ. στις εκτός σχεδίου περιοχές, με αρτιότητα τα 4 στρέμματα, όπου επιτρέπεται η δόμηση 200 τ.μ., να χτίζονται τελικά 600-800 τ.μ. με τη μέθοδο της δόμησης 4 ξεχωριστών κτισμάτων των 50 τ.μ. το καθένα εκ των οποίων διαθέτει υπόγειο 100-150 τ.μ., το οποίο αποκαλύπτεται εκ των υστέρων.

Με βάση τα στοιχεία της απογραφής του κτιριακού αποθέματος της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας του 2001, το 46% των συνολικών κτιρίων στις Κυκλάδες δομήθηκε μετά το 1970, ενώ το 33% μετά το 1980. Τα ίδια στοιχεία αποδεικνύουν ότι την περίοδο 1997-2006, εγκρίνεται σε ετήσια βάση η κατασκευή 3.000 περίπου νέων κατοικιών, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα κτίσματα για άλλες επαγγελματικές χρήσεις.

Ο ρυθμός δόμησης στις Κυκλάδες, βάσει της ετήσιας οικοδομικής δραστηριότητας 1997-2006, είναι μεγαλύτερος από όλους τους νομούς του Αιγαίου. Χαρακτηριστικά, το 2004 οι Κυκλάδες είχαν 3.079 νέες κατοικίες, έναντι 2.366 των Δωδεκανήσων και το 2005 3.610 έναντι 3.427.

Εξέχουσα θέση στην άναρχη δόμηση έχουν τα νησιά Πάρος, Σύρος, Σαντορίνη, Νάξος, Μύκονος, Τήνος, 'Ανδρος, Τζια, Μήλος και Αντίπαρος.

Σύμφωνα με τους τοπικούς παράγοντες, είναι επιτακτική ανάγκη η άμεση αντιμετώπιση του φαινομένου καθώς το αποτέλεσμα της αυθαιρεσίας στις Κυκλάδες είναι «εγκληματικό», αφού μαζί με την υπερδόμηση δημιουργούν ανεπανόρθωτη ζημιά στο φυσικό περιβάλλον και στο απαράμιλλης ομορφιάς νησιωτικό τοπίο, συντελώντας στη μετατροπή των νησιών σε κακέκτυπο του αστικού χώρου.

Δανάη Αλεξάκη
alexaki@express.gr

Πηγή: Express.gr 02/04/10-07:00