Οι θησαυροί της άγονης γραμμής

To Kαστελόριζο


Ανοίγει πανιά για το Αιγαίο το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης προσεγγίζοντας νησιά της άγονης γραμμής αλλά γόνιμης ιστορίας. Καστελόριζο, Σύμη, Χάλκη, Τήλος, Νίσυρος, καθώς και τα ακόμη μικρότερα που βρίσκονται ανάμεσά τους _ κάποια από αυτά ακατοίκητα ξερονήσια σήμερα, κάποια όχι _ πρόκειται να αναδειχθούν μέσα από μια ξεχωριστή έκθεση του Μουσείου, καθώς είναι η πρώτη φορά που η άγονη γραμμή θα δηλώσει την παρουσία της στην Αθήνα. Λίγοι άλλωστε γνωρίζουν ότι τα νησάκια αυτά, που αποτελούν προκεχωρημένο φυλάκιο της χώρας, υπήρξαν κάποτε εμπορικοί σταθμοί στο Αιγαίο για τα πλοία που έρχονταν από την Κύπρο αλλά και από τις απέναντι ακτές της Λυκίας στη Μικρά Ασία. Οταν βεβαίως στη θάλασσα αυτή οι πολιτισμοί, τα εμπορεύματα, οι ιδέες, οι άνθρωποι βρίσκονταν σε διαρκή ανταλλαγή και ώσμωση.

Περισσότερα από 300 έργα θα περιλαμβάνει αυτή η έκθεση, η οποία προετοιμάζεται σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού και τις Εφορείες Αρχαιοτήτων της περιοχής. «Αλλά ο στόχος μας δεν είναι να δείξουμε αντικείμενα, αυτό μπορεί να το κάνει ο καθένας. Εμείς επιδιώκουμε να φανεί η ιστορία των ανθρώπων πίσω από αυτά» είπε χθες ο διευθυντής του Μουσείου κ. Νίκος Σταμπολίδης.

Επιτόπιες επισκέψεις έχουν ήδη γίνει προκειμένου να εντοπιστεί καλύτερα το αρχαιολογικό - ιστορικό υλικό των νησιών, το οποίο θα καλύψει αιώνες πολιτισμού από την Προϊστορική εποχή ως τη Βυζαντινή. Παράλληλα ετοιμάζονται βίντεο με τις αρχαιότητες των νησιών αλλά και με συνεντεύξεις με τους κατοίκους τους, τα οποία θα προβάλλονται στην έκθεση. Γιατί κανείς δεν μπορεί να μένει στο παρελθόν παραβλέποντας τη σύγχρονη πραγματικότητα, η οποία συχνά είναι σκληρή για τους ακρίτες. «Αγονη γραμμή» ονομάζεται αυτή η έκθεση (Οκτώβριος 2011 - Μάρτιος 2012), η οποία θα είναι η πρώτη μιας σειράς που με το ίδιο σκεπτικό, την παρουσίαση δηλαδή των απομακρυσμένων και δυσπρόσιτων περιοχών της χώρας, θα διοργανώνεται ανά τακτά διαστήματα δύο-τριών χρόνων.

Το Καστελόριζο (Μεγίστη), στο οποίο δεσπόζει ο ιπποτικός πύργος αλλά από την αρχαιότητα διέθετε μόνιμο οικισμό και λιμάνι. Νησάκι συνοδείας του είναι η Ρω (αρχαία Ρώγη ή Ρόπη). Η Χάλκη (Χαλκία ή Χαλκεία), σημαντικός ναυτικός σταθμός για τους στόλους της αρχαιότητας, με τη νησίδα της Αλιμνιά, όπου έχουν εντοπιστεί και νεολιθικά ευρήματα. Η Σύμη, με αρχαιότητες από τη Νεολιθική εποχή επίσης, αλλά και με οχυρή ακρόπολη της κλασικής περιόδου, μαζί με τις νησίδες της Σεσκλί (ή Τευτλούσα στην αρχαιότητα), όπου υπάρχουν και μυκηναϊκά ευρήματα, Αρτικονήσι και Κουλουνδρό. Η ηφαιστειογενής Νίσυρος, με το εντυπωσιακό τείχος της αρχαίας πόλης και με τις νησίδες της Γυαλί και Περγούσα. Και, τέλος, η Τήλος, ένα τελείως διαφορετικό νησί, αφού διαθέτει πηγές νερού _ είναι γνωστό άλλωστε διεθνώς για τους νάνους ελέφαντες που έζησαν εκεί πριν από χιλιετίες _, με ένα εντυπωσιακό ιπποτικό κάστρο που κτίστηκε στον σηκό αρχαίου ναού αφιερωμένου στον Δία Πολιέα.

Σημείο αναφοράς ωστόσο για όλα ήταν το ροδιακό κράτος, το πλέον ισχυρό της περιοχής, στους ναυτικούς κανόνες του οποίου _ ναυάγια, καθεστώς διασώσεων, δικαιοδοσία επί των ευρημάτων κτλ. _, όπως είπε ο κ. Σταμπολίδης, βασίζεται το σημερινό ναυτικό δίκαιο! «Αυτά τα νησάκια είναι οι “πέτρες” του Αιγαίου, όπου από τα νεολιθικά χρόνια ο άνθρωπος πατούσε για να περνά από το ένα στο άλλο, ώσπου να φθάσει στα πιο μακρινά και άγνωστα» κατέληξε.


ΜΑΡΙΑ ΘΕΡΜΟΥ
Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/