Εφημερίδες 1832-1932 για «αρχαία» νέα

Γιωτα Μυρτσιώτη http://news.kathimerini.gr

Η ιστορία της αρχαιολογίας αλλάζει σελίδα. Περνάει από την έντυπη στην ηλεκτρονική και θέτει στην υπηρεσία της κοινωνίας έναν αιώνα αρχαιολογικής ειδησεογραφίας. Aνασκαφές, σπουδαία ευρήματα του ελλαδικού χώρου, αναστηλώσεις μνημείων, κλοπές και καταστροφές αρχαιοτήτων, βιβλιοκριτικές σε αρχαιολογικά και ιστορικά συγγράμματα, λίβελοι μεταξύ επιστημόνων που φιλοξενήθηκαν στις εφημερίδες και τα περιοδικά του 19ου αιώνα είναι πλέον προσιτά σε κάθε ενδιαφερόμενο μετά την αρχειοθέτηση και ψηφιοποίησή τους από τον τομέα Ιστορίας Αρχαιολογίας του ΑΠΘ.

Η νέα βαση δεδομένων -εργαλείο για διάφορους επιστημονικούς κλάδους και διεπιστημονικές προσεγγίσεις- περιέχει 26.000 αρχαιολογικά δημοσιεύματα από 31 αθηναϊκές εφημερίδες της περιόδου 1832 - 1932, χρονιές ορόσημα μεταξύ των δύο αρχαιολογικών νόμων που εφαρμόστηκαν στη χώρα μας πριν από την αλλαγή του το 2005.

Την ψηφιακή συλλογή δημοσιευμάτων με αρχαιολογικό περιεχόμενο υλοποιεί ο τομέας αρχαιολογίας του ΑΠΘ στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος «Κοινωνία της Πληροφορίας».

Στόχος ήταν η δημιουργία μιας συλλογής με ενότητες πολιτιστικών πληροφοριών επιστημονικά δομημένων, ελεύθερες και εύκολα προσβάσιμες στο ειδικό και στο ευρύτερο κοινό, είτε για έρευνες (διαμόρφωση ελληνικής γλώσσας 19ου αιώνα κ.ά.) είτε για γνώση», διευκρίνισε ο επιστημονικός υπεύθυνος του έργου καθηγητής προϊστορικής αρχαιολογίας κ. Κωνσταντίνος Κωτσάκης. Από την εικόνα των δημοσιευμάτων διακρίνονται οι τάσεις και οι ανάγκες μιας κοινωνίας που προσπαθεί να αποκτήσει ταυτότητα μέσα από ένα παρελθον. «Αν αναλογιστεί κανείς τις διεθνείς έριδες και το πολιτικό προσκήνιο στα εθνικά πράγματα κατά τον 19ο αι. καθώς και τον ρόλο που έπαιξε η ιστορία της ελληνικής αρχαιότητας στη διαμόρφωση της εθνικής συνείδησης και τη θεμελίωση του ελληνικού κράτους, η σημασία τους φαντάζει ασφυκτική», παρατηρεί ο κ. Κ. Κωτσάκης.

Καθ’ όλη τη διάρκεια του 19ου αιώνα πρωτοσέλιδα αφιερώνουν οποιαδήποτε είδηση αρχαιολογικού περιεχομένου, από την ανακάλυψη ευρημάτων του Σλήμαν στις Μυκήνες ώς τις αφίξεις περιηγητών ακόμη και κοινωνικές εκδηλώσεις στις οποίες παρίστανται εξέχοντες αρχαιολόγοι. Οι ελληνικές ανασκαφές στην Ακρόπολη κατέχουν τη μερίδα του λέοντος στα δημοσιεύματα, ενώ εκτενείς ήταν οι ειδήσεις για την ίδρυση ξένων ιδρυμάτων, τις ανασκαφές των Γάλλων στους Δελφούς, των Γερμανών στην Ολυμπία, του Σλήμαν στις Μυκήνες και στην Τροία. Με ιδιαίτερη αποδοκιμασία αντιμετωπίζονται απο τον Τύπο της εποχής τα φαινόμενα αρχαιοκαπηλίας και με ευαισθησία τα θέματα προστασίας των αρχαιοτήτων.

Info Αρχειοθέτηση και Ψηφιοποίηση Αρχαιολογικών Δημοσιευμάτων στον Ημερήσιο και Περιοδικό Τύπο της περιόδου 1832 - 1932: www.lib.auth.gr ή http://archpress.web.auth.gr