Θησαυρός χάλκινων εργαλείων στη Ροδόπη

Στο βυθό του θαλάσσιου χώρου Γλυφάδας-Μέσης στο Ν. Ροδόπης βρέθηκε ο θησαυρός των εργαλείων της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού

Το Νοέμβριο του 2008, κλιμάκιο της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων με επικεφαλής τον αρχαιολόγο Γεώργιο Κουτσουφλάκη και τους δύτες Αθανάσιο Κούβελα και Ηλία Κούβελα, πραγματοποίησε υποθαλάσσια προκαταρκτική έρευνα στον θαλάσσιο χώρο της Γλυφάδας-Μέσης του Ν. Ροδόπης για την τεκμηρίωση θέσης αρχαιολογικού ενδιαφέροντος που υπέδειξε ιδιώτης στην Αρχαιολογική Υπηρεσία.
Στην θέση που υποδείχθηκε σε βάθος 3,5 μέτρων και σε απόσταση περί τα 450 μέτρα από την ακτή, ανακαλύφθηκε εκτεθειμένη στις υποθαλάσσιες συνθήκες μεγάλη συγκέντρωση χάλκινων εργαλείων, που ήταν σκουριασμένα.
Η πρώτη τυπολογική ανάλυση των εργαλείων κατέδειξε ότι το σύνολο των εργαλείων αυτών χρονολογείται στα μέσα της 3ης χιλιετίας π.Χ. Ο θησαυρός των εργαλείων αυτών αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από εργαλεία κρούσεως με την πλειονότητα τους να αποδίδεται σε έναν τύπο αμφίστομου πέλεκυ με δύο, διαφορετικού μεγέθους επιφάνειες κρούσης. Σε μικρότερο βαθμό επισημάνθηκε η παρουσία σφυροπελέκεων και μονόστομων πελέκεων, καθώς και κάποιων αποσπασματικά σωζόμενων εργαλείων, των οποίων η ταυτότητα δεν έχει διαγνωστεί ακόμα.
Μετά την φωτογραφική τεκμηρίωση της θέσης, ανελκύστηκαν όλα τα επιφανειακά ευρήματα και μεταφέρθηκαν στα εργαστήρια συντήρησης της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων στην Αθήνα. Κάτω από τα εργαλεία στο βυθό βρέθηκαν δύο βάσεις πρωτοελλαδικών αγγείων. Το στοιχείο αυτό δείχνει κατά πάσα πιθανότητα ότι ο θησαυρός των εργαλείων ήταν τοποθετημένος μέσα σε αγγεία.
Συνολικά καταμετρήθηκαν 110 χάλκινα εργαλεία. Πρόκειται για το μεγαλύτερο θησαυρό εργαλείων της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού που έχει μέχρι σήμερα ανακαλυφθεί στην Ελλάδα, αλλά και τις όμορες χώρες της Βαλκανικής και αναμένεται ότι η διεξοδική μελέτη του θα ρίξει νέο φως στην ιστορία της μεταλλουργίας της περιόδου αυτής. Παρότι η έρευνα της περιοχής δεν έχει ολοκληρωθεί, οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν ότι ο θησαυρός αυτός δεν σχετίζεται με κάποιο ναυάγιο, ούτε και με υπολείμματα κάποιου οικισμού. Η μικρή διασπορά των εργαλείων στον χώρο, ο τρόπος συσκευασίας τους, η παρουσία βάσεων αγγείων και αποτυπωμάτων ψάθας καθώς και στρωματογραφικές παρατηρήσεις που έγιναν κατά την διάρκεια της έρευνας, καταδεικνύουν ότι το εύρημα πιθανότατα ερμηνεύεται ως απόκρυψη θησαυρού εργαλείων σε μία θέση που κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού βρισκόταν σε παράλιο χώρο της ξηράς. Παρόμοιες αποκρύψεις θησαυρών της ίδιας περιόδου έχουν επισημανθεί στο Βόρειο Αιγαίο (Πετράλωνα Χαλκιδικής, την Πολιόχνη της Λήμνου, Τροία), Κεντρικό Αιγαίο (Σύρος,Κύθνος) καθώς και σε θέσεις της Ηπειρωτικής Ελλάδος (Θήβα, Εύτρηση Βοιωτίας) κ.α.
Η σημασία επομένως του ευρήματος είναι πολλαπλή: Πέραν της αρχαιολογικής σημασίας του ευρήματος για την κατανόηση της μεταλλουργίας και μεταλλοτεχνίας στην νότια Βαλκανική, ο θησαυρός θα βοηθήσει σημαντικά και στην κατανόηση των γεωλογικών μεταβολών που συντελέστηκαν στην περιοχή της Γλυφάδας - Μέσης κατά τα τελευταία 4.500 χρόνια (ανύψωση της στάθμης της θάλασσας, διάβρωση του εδάφους, προσχώσεις κλπ).

Πηγή: www.arxaiologia.gr