Οι παραλίες της Ανδρου στην αίρεση των δημάρχων

Το υπουργείο Περιβάλλοντος προωθεί διάταγμα με κατεπείγουσες διαδικασίες


Του Γιωργου Λιαλιου http://news.kathimerini.gr/

Η προστασία του μοναδικού φυσικού κάλλους παράκτιων τοπίων της Ανδρου θα περνά μέσα από... τις όποιες μικροπολιτικές αποφάσεις των δημάρχων της! Αυτό το πρωτοφανές μοντέλο προτείνουν για την προστασία του νησιού οι υπηρεσίες του υπουργείου Περιβάλλοντος και μάλιστα με κατεπείγουσες διαδικασίες. Το σχετικό διάταγμα προτείνει ορισμένους χαλαρούς περιορισμούς σε μια ζώνη 350 μέτρων από τη θάλασσα, τους οποίους στη συνέχεια... αίρει, αφού δίνει τη δυνατότητα στους δήμους να τους τροποποιήσουν. Πρόκειται για μια χαμένη ευκαιρία -ενδεχομένως η τελευταία- να αποτραπεί η καταστροφή του νησιού από την υπερδόμηση, με δεδομένη την έκδοση περίπου 200-300 νέων οικοδομικών αδειών κατ' έτος...

Καίτοι σε μικρή απόσταση από την Αθήνα, η Ανδρος είχε καταφέρει όλα αυτά τα χρόνια να παραμείνει μακριά από το μοντέλο της άναρχης πολεοδομικής ανάπτυξης που ακολούθησαν πολλά από τα νησιά των Κυκλάδων και του Αργοσαρωνικού. Αποτέλεσμα -και θέλγητρο του νησιού- ήταν να διατηρήσει σε μεγάλο βαθμό την παραδοσιακή αρχιτεκτονική του, αλλά και το τοπίο του, όπου τις άγονες πλαγιές με τις «αμασές» (αναβαθμίδες) διαδέχονται ρυάκια, υγρότοποι και πυκνή βλάστηση. Ταυτόχρονα πολλές από τις διάσημες παραλίες του νησιού (Αχλα, Ατένι, Ζόρκος, Βόρη, Πίσω Γυάλια, Αποθήκες κ.ά.) παρέμειναν μακριά από το τρίπτυχο «ομπρέλα - καντίνα - πλαστική καρέκλα». Ολα αυτά έως πριν από μία δεκαετία.

Λόγω της αύξησης των οικιστικών/τουριστικών πιέσεων, στις αρχές της δεκαετίας του '90 ανατέθηκε η εκπόνηση ειδικής χωροταξικής μελέτης για το νησί. Ο κ. Κώστας Δασκαλάκης ήταν ανάμεσα στους μελετητές της. «Η μελέτη πρότεινε την απαγόρευση της δόμησης σε 12 ζώνες προστασίας στο νησί (περίπου το 2% της έκτασής του), αύξηση αρτιοτήτων και μια σειρά από μέτρα για να σωθεί η φυσιογνωμία του. Οταν το παρουσιάσαμε στην Ανδρο, οι αντιδράσεις των ντόπιων ήταν τέτοιες που χρειάστηκε... να με φυγαδεύσουν από το νησί!». Τη θέσπιση περιορισμών στην οικοδόμηση η τοπική κοινωνία αντιλήφθηκε ως ανάσχεση και όχι ως προϋπόθεση της ανάπτυξης και η μελέτη ουδέποτε έγινε νόμος του κράτους. Ωστόσο το κράτος επέβαλε αναστολή στη δόμηση στην παράκτια ζώνη, που ανανεωνόταν μέχρι πρότινος.

Η παρέμβαση του ΣτΕ ύστερα από προσφυγές κατοίκων ήταν η αφορμή για να προχωρήσει με κατεπείγουσες διαδικασίες η νέα πρόταση για τη δημιουργία Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ) σε όλη την παράκτια ζώνη και συγκεκριμένα σε βάθος 350 μέτρων από τη γραμμή του αιγιαλού. Στο σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος στη ζώνη αυτή προτείνονται χαλαροί περιορισμοί στη δόμηση.

Στην ευχέρεια των δημάρχων

Την ίδια στιγμή επιτρέπονται στην παράκτια ζώνη... τα πάντα, δηλαδή κατοικίες, εστιατόρια, αναψυκτήρια, ξενοδοχεία κ.λπ. Και το χειρότερο, οι όποιοι περιορισμοί τίθενται στην... ευχέρεια των δημάρχων: «Η ρύθμιση θα ισχύσει μεταβατικά, μέχρι την ολοκλήρωση του σχεδιασμού σε τοπικό επίπεδο», αναφέρεται. Αντί, δηλαδή, τα πολεοδομικά σχέδια (που εκπονούνται κατ' εντολή των δήμων) να «ακολουθήσουν» τις κατευθύνσεις της ΖΟΕ, η ΖΟΕ θα αντικατασταθεί από αυτά! «Αυτά τα πράγματα είναι απαράδεκτα! Το να προστατεύσεις τις ωραιότερες παραλίες και τους υγρότοπους του νησιού δεν πρέπει να είναι θέμα του κάθε δημάρχου, που μπορεί... ο γείτονας ή ο ξάδερφός του να έχει κτήμα δίπλα στη θάλασσα!», λέει ο κ. Δασκαλάκης. «Η Ανδρος χρειάζεται καθορισμένες χρήσεις γης. Δεν μπορεί επί 20 χρόνια να λες ότι θα προστατεύσεις κάτι και μετά να το παρατάς!», εκτιμά ο κ. Γιώργος Δαρδανός, εκδότης και κάτοικος της Ανδρου. «Χρειάζεται άμεση και αυστηρή προστασία του ανδριώτικου τοπίου, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει πως κάθε κομμάτι γης στο νησί δεν θα είναι απαραιτήτως και οικόπεδο. Σήμερα μπαίνουν μέσα οι μπουλντόζες και καταστρέφουν τα πάντα».