Διατριβή Νίκου Πετρόχειλου: Συμβολές στην ιστορία και την προσωπογραφία της αρχαίας Άνδρου

Άνδρος, επιγραφή σε βράχο από το ανατολικό νεκροταφείο της πόλης


Αρκετές δεκαετίες από την εποχή που οι αρχαίες επιγραφές της Άνδρου αποτέλεσαν αντικείμενο συστηματικής μελέτης, θεωρήσαμε ωφέλιμη την επανεξέταση του γνωστού και την παρουσίαση του νέου επιγραφικού υλικού από το νησί.

Η μελέτη διαρθρώνεται σε τέσσερα κεφάλαια. Στο εισαγωγικό συνοψίζεται το ιστορικό της έρευνας και εκτίθεται η μέθοδος παρουσίασης του υλικού. Στο δεύτερο κεφάλαιο συγκεντρώνονται οι φιλολογικές και επιγραφικές μαρτυρίες για την αρχαία Άνδρο και τους Ανδρίους. Το τρίτο κεφάλαιο αποτελεί το κυρίως σώμα των επιγραφών. Σύμφωνα με τους καθιερωμένους στα επιγραφικά corpora τύπους, τα επιγραφικά λήμματα κατατάσσονται σε επιμέρους κατηγορίες – ψηφίσματα, τιμητικές επιγραφές, αναθηματικές, κατάλογοι, επιτύμβιες στήλες, επιγραφές «τόπων», χαράγματα σε όστρακα και αδιάγνωστες επιγραφές. Στο τέταρτο κεφάλαιο καταβάλλεται προσπάθεια για την ιστορική σύνθεση με βάση τα δεδομένα που προκύπτουν από τις επιγραφές και τις μαρτυρίες.

Το ιστορικό της έρευνας

Η πρώτη δημοσίευση επιγραφών, οι οποίες ήρθαν στο φως κατά την πρώτη ανασκαφική έρευνα στην αρχαία πολή, έγινε από τον Ανδρέα Μουστοξύδη στο περιοδικό Ιόνιος Ανθολογία το 1834. Ο Hiller von Gaertringen δημοσίευσε τις έως τότε γνωστές επιγραφές στο δωδέκατο τόμο της σειράς Inscriptiones Graecae (εικ. 1). Ιδιαίτερα σημαντικές υπήρξαν οι μελέτες του Ι. Βογιατζίδη και του Th. Sauciuc, και ιδιαίτερα του Δ. Πασχάλη, στον οποίο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό η διάσωση του επιγραφικού και εν γένει αρχαιολογικού πλούτου του νησιού. Στη νεότερη έρευνα ιδιαίτερη μνεία γίνεται στις μελέτες του Χρ. Πελεκίδη και της Λ. Παλαιοκρασσά-Κόπιτσα, που παρουσίασαν αδημοσίευτες επιγραφές, καθώς και στο έργο της Χρ. Τελεβάντου, η οποία μετέφερε στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Άνδρου και στη Συλλογή Παλαιόπολης –σήμερα πλέον Μουσείο- δεκάδες ενεπίγραφους λίθους.

Οι επιγραφές

Η παρούσα μελέτη περιλαμβάνει διακόσια δέκα εννέα επιγραφικά λήμματα, από τα οποία πενήντα πέντε παρουσιάζονται για πρώτη φορά. Χρονικά καλύπτουν το διάστημα από τον 8ο αι. π.Χ. μέχρι τον 5ο αιώνα μ.Χ. Πρόκειται για επιγραφές που βρέθηκαν ως επί το πλείστον στην ευρύτερη περιοχή της σημερινής Παλαιόπολης, όπου εντοπίζεται το άστυ της αρχαίας Άνδρου. Μικρότερος αριθμός επιγραφών, κυρίως αφιερώματα, έχει βρεθεί σποραδικά σε διάφορες θέσεις.

...

Τα παραπάνω αποτελούν απόσπασμα δημοσιεύματος σχετικά με τη διατριβή του κου Πετρόχειλου στην ιστοσελίδα http://www.arxaiologia.gr/site/content.php?artid=5612
Η διατριβή πρόκειται να δημοσιευτεί στη σειρά των μονογραφιών της Καϊρείου Βιβλιοθήκης.