Της ΕΛΕΝΑΣ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ www.enet.grΥπερήφανοι ντόπιοι, καθηγητές Αρχαιολογίας και Γεωλογίας, αλλά και κάποιοι από τους τελευταίους τουρίστες του Σεπτεμβρίου συγκεντρώθηκαν το Σάββατο στα εγκαίνια της νέας πτέρυγας του Μεταλλευτικού Μουσείου Μήλου, όπου φιλοξενείται πλέον και η «Συλλογή Οψιδιανού του Ζαφείρη Βάου».
Η στιγμή ήταν σημαντική. Οχι μόνο επειδή μια σπάνια συλλογή κατάφερε να επιστρέψει στη «γενέτειρά» της ακέραιη, αλλά και επειδή έτυχε ενός σύγχρονου τρόπου παρουσίασης, ώστε να γίνεται εξίσου ελκυστική στο μέσο επισκέπτη αλλά και στον ειδικό μελετητή.
«Η πολιτιστική μας κληρονομιά δεν πρέπει να βρίσκεται απροσπέλαστη σε περίκλειστους ιδιωτικούς χώρους. Πρέπει να γίνεται κοινό κτήμα σε όλους μας», έλεγε ο Ζαφείρης Βάος (1905-2003), που αφιέρωσε τη ζωή του στη διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού του, όπως θυμούνται με αγάπη οι ντόπιοι.
Η Νικόλ Κυριακοπούλου, μέλος της διαχειριστικής επιτροπής του ΜΜΜ, που απέκτησε τη συλλογή έπειτα από πολλά εμπόδια, εξέφρασε την πρόθεσή της να ταξιδέψει σε ομοειδή μουσεία της χώρας, με σκοπό την προβολή της Μήλου και της συμβολής της στην εξέλιξη του πολιτισμού.
Η συλλογή περιλαμβάνει εργαλεία, αιχμές όπλων και άλλα χρηστικά αντικείμενα τα οποία ο προϊστορικός άνθρωπος κατασκεύασε από σκληρό ηφαιστειογενές γυαλί, τον οψιδιανό (ή οψιανό). Τα αντικείμενα αυτά, πάνω στα οποία μπορεί κανείς να διακρίνει το λάξευμα του προϊστορικού τεχνίτη, βρίσκονταν εκτεθειμένα μαζί με εκατομμύρια απορρίμματα στις προϊστορικές θέσεις εξόρυξης του οψιδιανού στα Νύχια (κοντά στον Αδάμαντα) και στο Δεμενεγάκι.
Ο Ζαφείρης Βάος, από το 1959 και για είκοσι χρόνια, ασχολούνταν με την επιφανειακή περισυλλογή τους, την καταγραφή του τόπου προέλευσής τους και τη μελέτη της χρήσης τους. Η μεγάλη ασπρόμαυρη φωτογραφία στην είσοδο της έκθεσης τον δείχνει, σκυμμένο στο γραφείο του, να φροντίζει σχολαστικά την ταξινόμηση του μικρού αυτού «θησαυρού».
Η επιμελήτρια της έκθεσης, Αντίκλεια Μουνδρέα-Αγραφιώτη, καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας, ανέλαβε τη ζωηρή και ευχάριστη ξενάγηση του κοινού στα γενικά χαρακτηριστικά του οψιδιανού, στις τεχνικές λάξευσής του και τη διάδοσή του ώς το 1000 π.Χ. οπότε σταμάτησε η χρήση του.
Νωρίτερα, σε μια σύντομη αλλά κατατοπιστική ημερίδα στο Συνεδριακό Κέντρο «Γεώργιος Ηλιόπουλος», έγινε σαφές ότι τα εκθέματα που αποτελούν τη Συλλογή Ζαφείρη Βάου δεν είναι απλώς κάποιες εκατοντάδες μικρά, μεγάλα ή υπερμεγέθη κομμάτια στιλπνής μαύρης πέτρας, αλλά αποτελούν τους «μάρτυρες» της πορείας του ανθρώπου προς την τεχνολογία και τον πολιτισμό.
Από γεωλογικής σκοπιάς, ο Μιχάλης Φυτίκας, καθηγητής Γεωλογίας στο ΑΠΘ, ανέλυσε γιατί εδώ και 11.000 χρόνια η Μήλος παρέχει στον άνθρωπο πολύτιμες πρώτες ύλες, όπως οψιδιανό, θείο, καολίνη, μαγγάνιο, ποζολάνη, βαρυτίνη, περλίτη, μπετονίτη και διάφορα άλλα ορυκτά και πετρώματα, τα οποία χρησιμοποιούνται από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Από τις μυλόπετρες και τα καλλυντικά έως τα φάρμακα, την οικοδομή, τη γεωργία και την αυτοκινητοβιομηχανία.
Γνωστός για τη μακρόχρονη ενασχόλησή του με τον Κυκλαδικό Πολιτισμό και την ανασκαφή του Ακρωτηρίου της Σαντορίνης, ο καθηγητής Χρήστος Ντούμας θυμήθηκε πόσο τον επηρέασε η συλλογή αυτή στα πρώτα του βήματα, όταν την πρωτογνώρισε πριν από πενήντα χρόνια. Μιλώντας για τον οψιανό της Μήλου είπε ότι «μαρτυρά την ύπαρξη ισχυρής ναυσιπλοΐας», αλλά και «τη δημιουργία ενός πρώιμου ναυτικού λεξιλογίου».
Η συλλογή αυτή ήρθε να εμπλουτίσει την ήδη υπάρχουσα σ' αυτό το μουσείο, που αποτελείται από εργαλεία και μηχανήματα επεξεργασίας, αποθήκευσης και μεταφοράς ορυκτών, χειρόγραφα, φωτογραφικό υλικό και δείγματα ορυκτών πετρωμάτων, μεταλλευμάτων και απολιθωμάτων της Μήλου.
Πρόκειται για θεματικό μουσείο και όχι για το αρχαιολογικό του νησιού. Εχει ωστόσο καταφέρει στα δεκατρία χρόνια λειτουργίας του να προσελκύσει 145.000 επισκέπτες. Σε αυτό ίσως συμβάλλει το ενδιαφέρον εκπαιδευτικό του πρόγραμμα, κάτι που το καθιστά πόλο έλξης μαθητών αλλά και μελετητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Περισσότερα στο http://www.milosminingmuseum.com
τηλ.: 22870-22481
.jpg)
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου